12ο Δημοτικό Σχολείο Βέροιας

Η ιστορία του ψωμιού είναι τόσο μεγάλη όσο και η παρουσία του ανθρώπου πάνω στη γη. Στην αρχαία Αίγυπτο με την ανατολή του πολιτισμού άρχισε να παρασκευάζεται και το ψωμί. Από αρχαία κείμενα προκύπτει ότι οι Έλληνες προσέφεραν άρτους στους θεούς, τους οποίους ονόμαζαν θειαγόνους άρτους.

Το ψωμί, τον «άρτο», ευλόγησε τη νύχτα του Μυστικού Δείπνου ο Χριστός και το μετέτρεψε σε σώμα Του, προσφέροντάς το στους μαθητές Του.  Στο «Πάτερ ημών», την προσευχή που μας έμαθε ο ίδιος ο Χριστός, υπάρχει το αίτημα «Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον». Οι χριστιανοί θεωρούν το ψωμί ευλογημένο και διδάσκουν στα παιδιά τους να μην το πετάνε ποτέ κάτω.

Στα παλιά χρόνια όλες οι οικογένειες καλλιεργούσαν σιτάρι για να καλύψουν τις ανάγκες της οικογένειας. Το σιτάρι, το κριθάρι και το καλαμπόκι θεωρούνταν οι ευλογημένοι καρποί της επιβίωσής τους αλλά και σύμβολα του πολιτισμού.  Τα άλεθαν στους μύλους και κατόπιν ζύμωναν το ψωμί οι γυναίκες και το έψηναν στο φούρνο του σπιτιού τους για τις ανάγκες της οικογένειας. Σε κάθε περιοχή έφτιαχναν ιδιαίτερα αρτοσκευάσματα. Η ευλάβεια των ανθρώπων απέναντι στο καθημερινό ψωμί που ποτέ δεν πετούν δείχνει τη σημασία του στη διαβίωση αλλά και στη θρησκευτική ζωή. Οι Έλληνες στις περισσότερες θρησκευτικές εορτές του έτους φτιάχνουν άρτους ή άλλα αρτοσκευάσματα για να προσφέρουν στους αγίους, για να ζητήσουν την προστασία τους, να κερδίσουν την εύνοιά τους ή να ξεπεράσουν κάποια δύσκολη κατάσταση.

Το ψωμί θεωρείται προϊόν που χορταίνει, που θρέφει και που «συντροφεύει» όλα τα γεύματα της ημέρας Εκτιμήθηκε αφάνταστα από τον άνθρωπο, ιδιαίτερα σε δύσκολες εποχές, όπως στην Κατοχή.

Σήμερα αντιμετωπίζουμε ως χώρα πρόβλημα με την καλλιέργεια του σιταριού μιας και οι βιομηχανίες εισάγουν σιτάρι από άλλες χώρες σε χαμηλότερη τιμή με αποτέλεσμα η απορρόφηση της Ελληνικής παραγωγής να μην είναι η αναμενόμενη. Οι περισσότεροι αλευρόμυλοι έκλεισαν. Ελάχιστες νοικοκυρές φτιάχνουν μόνες τους το ψωμί της οικογένειας. Η εποχή των αρτοποιείων έχει αρχίσει.

Ελληνικές παροιμίες και εκφράσεις για το ψωμί:

• Από κρύο φούρνο θα σε φέρει ζεστό ψωμί. Λέγεται για την προκομμένη και έξυπνη κοπέλα.
• Ο πεινασμένος βλέπει ψωμιά και διψασμένος βρύση. Βλέπει και ο ξυπόλυτος παπούτσια με τις μύτες. Σημαίνει ότι ο καθένας επιθυμεί ότι του λείπει.
• Πάρε το τυρί να ξεχάσεις το ψωμί. Λέγεται γι? αυτούς που ξεχνούν τις ευεργεσίες, όταν τους αρνηθούμε κάτι.
• Το ψωμί που κερδήθηκε με ψεύδος είναι γλυκό για τον άνθρωπο, ύστερα όμως το στόμα του θα γεμίσει χαλίκια. Λέγεται για όσους βγάζουν κέρδη με παράνομο τρόπο.
• Δεν έχει ψωμί να φάει. Λέγεται για κάποιον που είναι πολύ φτωχός.
• Βγάζω το ψωμί μου. Κερδίζω τα απαραίτητα.
• Αυτή η δουλειά έχει πολύ ψωμί. Είναι μια δουλειά που θα αποφέρει πολλά κέρδη.
• Φάγανε ψωμί κι αλάτι. Έχουν μια πολύχρονη και σταθερή φιλία.
• Η βιάση ψήνει το ψωμί μα δεν το καλοψήνει. Όταν κάνουμε κάτι βιαστικά, είναι πολύ πιθανό να κάνουμε λάθη.
• Λίγα είναι τα ψωμιά του. Δε θα ζήσει πολύ ακόμη.  

Comments are closed.